alel gen ne demek?

Alel (Allele)

Alel, bir genin belirli bir lokusunda (kromozom üzerindeki konumu) bulunan farklı formlarından her biridir. Başka bir deyişle, bir genin varyasyonlarına alel denir. Her birey, her bir gen için genellikle iki alele sahiptir; biri anneden, diğeri babadan kalıtılır.

Temel Kavramlar:

• Gen: Gen, kalıtsal özelliklerin aktarımını sağlayan DNA dizisidir.
• Lokus: Lokus, bir genin kromozom üzerindeki belirli konumudur.
• Homozigot: Homozigot, bir genin aynı alellerine sahip olma durumudur (örneğin, AA veya aa).
• Heterozigot: Heterozigot, bir genin farklı alellerine sahip olma durumudur (örneğin, Aa).
• Dominant Alel: Dominant%20Alel, heterozigot durumda fenotipi belirleyen aleldir.
• Resesif Alel: Resesif%20Alel, fenotipin ortaya çıkması için homozigot durumda bulunması gereken aleldir.
• Fenotip: Fenotip, bir organizmanın gözlemlenebilir özellikleridir (örneğin, göz rengi, boy).
• Genotip: Genotip, bir organizmanın genetik yapısıdır, yani sahip olduğu alellerin kombinasyonudur.

Örnek:

Göz rengini belirleyen bir gen düşünelim. Bu genin iki aleli olabilir: biri kahverengi göz rengi (B), diğeri mavi göz rengi (b).

• BB genotipine sahip bir birey kahverengi gözlüdür (homozigot dominant).
• bb genotipine sahip bir birey mavi gözlüdür (homozigot resesif).
• Bb genotipine sahip bir birey kahverengi gözlüdür (heterozigot). Çünkü kahverengi göz aleli (B) mavi göz aleline (b) baskındır.

Alel çeşitliliği, popülasyonlardaki genetik varyasyonu ve adaptasyonu sağlar. Farklı aleller, farklı fenotiplere yol açarak bireylerin çevrelerine daha iyi uyum sağlamasına yardımcı olabilir.